یکی از مراحل مهم در شستشوی میوه ها و سبزیجات مورد استفاده مان که بصورت خام و نپخته مصرف می شوند، میکروب زدایی یا حذف باکتریهای بیماریزای احتمالی همراه آن است که با استفاده از محلول های ضدعفونی کننده استاندارد موجود در مارکتها و یا با اضافه کردن نصف قاشق چایخوری پودر پرکلرین 70 درصد به 5 لیتر آب میتوان آن را برای این کار آماده کرد.
در واقع قدرت میکروبزدایی این محلولها به اندازی ست که قابلیت از بین بردن میکروبهای بیماریزای احتمالی همراه این محصولات یعنی میوه ها و سبزی ها را دارد.
ولی ترکیباتی مثل نمک، سرکه یا جوش شیرین چطور؟
برای پاسخ به این سوال لازم است ابتدا توضیح ساده ای را داشته باشیم. مرگ میکروبها اصولا در شرایط نامساعد صورت می گیرد مثل دمای بالا، دسترسی ناکافی به آب، شرایط پی اچ نامناسب، حضور عوامل کشنده ای مثل ترکیبات سمی کلردار، ازون و ... . شرایطی از این دست. حتی بسیاری از میکروب ها قابلیت زنده مانی در حضور مقادیر مختلف نمک را ندارند حال انکه باکتریهایی هم داریم که نمک دوست بوده و بهترین رشدشان را در حضور مقادیر نمک بالا دارند. سرکه و جوش شیرین هم ترکیباتی هستند که با تغییر پی اچ محیط اطراف باکتری در ایجاد شرایط نامناسب برای آن عمل می کنند و از آنجایی که باکتریهای بیماریزا به این تغییرات پی اچ حساس تر هستند پس احتمال از بین رفتنشان هم هست. اصولا سرکه چون محلول 6-4 درصد اسیداستیک است قدرت میکروب کشی مناسبی دارد ولی طبیعتا وقتی با آب رقیق می شود از این قدرت آن کاسته می شود.
برعکس،جوش شیرین یا همان ترکیب بی کربنات سدیم در آب محلول قلیایی بوجود آورده و به این جهت در میکروب کشی اثر دارد که مسلما اثر میکروب زدایی این ترکیب نیز تحت تاثیر مقدار مصرف آن است.
در واقع استفاده از سرکه و جوش شیرین از راهکارهای توصیه شده خانگی برای میکروب زدایی است که عموما پیشنهاد به استفاده از یک پیمانه سرکه به ازای 4 پیمانه آب یا استفاده از یک قاشق جوش شیرین برای یک لیتر آب است. استفاده از این محلول ها شاید در زدودن برخی از باکتریهای بیماریزا موثر باشد ولی قطع به یقین نمی تواند اطمینان کافی را تامین کند چرا که در این میکروب زدایی عوامل دیگری نیز مثل بارالودگی اولیه سبزیجات، نوع میکروبها، مقدار و نوع عامل میکروب کش و مدت زمان غوطه وری در این محلولها نیز دخالت دارند. ضمن اینکه این راهکارها صرفا برای کاستن خطر باکتریها بوده و در زدودن انگل ها بی تاثیر است!
پس به جهت اطمینان از عملکرد صحیح و موثر روش شستشو، از جهت هم انگل زدایی و هم باکتری زدایی، بهتر است که از محلولهای گندزدای مربوط به این کار استفاده کرد یا طبق دستورالعمل پروتوکل کشوری برای شستشوی سبزیجات و میوه ها عمل نمود. پیشنهاد می کنم در خصوص مورد دوم حتما با کلیک روی این بخش پست مرتبط را در وب سایتم مطالعه کنید تا با نکات ویژه و بسیار مهم در رویه انگل زدایی این محصولات آشنا شوید.
فراموش نکنید که در شرایط پخت کافی هم خطر انگل ها و هم خطر باکتریهای بیماریزای احتمالی این مصولات از بین می رود و این توصیه ها صرفا برای دقت در مصرف میوه ها و سبزی هایی است که بصورت خام یا با پخت کوتاه و ناکافی مصرف می شوند. عموما عمده انگل های بیماریزا در شرایط دمایی 60 تا 70 درجه سانتیگراد بمدت 15 تا 30 دقیقه از بین می رود.
مطالب و منابع مرتبط :
پادکست لبنیات و غذا: مایع ظرفشویی برای سبزی و وایتکس برای شیر!
پادکست لبنیات و غذا: انگل زدایی سبزیجات بر اساس پروتکل کشوری
